Hạ đường huyết – Nguyên nhân, triệu chứng và hậu quả

 Hạ đường huyết là tình trạng lượng đường trong máu giảm xuống dưới mức bình thường, có thể gây ra các triệu chứng như mệt mỏi, chóng mặt, vã mồ hôi,… Nếu không được xử lý kịp thời, hạ đường huyết có thể dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng, thậm chí tử vong.

Hạ đường huyết có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng nếu không được xử lý kịp thời

1. Hạ đường huyết là gì?

Hạ đường huyết là tình trạng lượng đường trong máu giảm xuống dưới mức bình thường, thường là dưới 70 mg/dL (tương đương khoảng 3.9 mmol/ l).

Đường trong máu là nguồn năng lượng chính cho não và các tế bào khác trong cơ thể. Khi lượng đường trong máu giảm xuống, não không nhận đủ glucose để hoạt động bình thường, dẫn đến các triệu chứng như mệt mỏi, chóng mặt, vã mồ hôi,…

2. Nguyên nhân hạ đường huyết

Hạ đường huyết có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân, trong đó, nguyên nhân hạ đường huyết phổ biến nhất là do tác dụng phụ của thuốc điều trị bệnh đái tháo đường.

Khi thức ăn vào cơ thể sẽ được phân hủy thành glucose (nguồn năng lượng chính cho cơ thể). Insulin là một loại hormone do tuyến tụy tiết ra, giúp điều chỉnh lượng đường trong máu. Ở người bệnh đái tháo đường, tuyến tụy không sản xuất đủ insulin hoặc cơ thể không sử dụng insulin hiệu quả. Điều này dẫn đến tình trạng lượng đường trong máu cao bất thường. Để kiểm soát lượng đường trong máu, người bệnh đái tháo đường cần dùng thuốc hoặc tiêm insulin. Tuy nhiên, nếu sử dụng thuốc hoặc tiêm insulin quá liều có thể gây hạ đường huyết.

Ngoài ra, hạ đường huyết còn có thể xảy ra do các nguyên nhân sau:

• Ăn quá ít hoặc bỏ bữa: Không ăn đủ thức ăn có thể khiến cơ thể không có đủ glucose để cung cấp năng lượng.
• Tập thể dục quá mức: Tập thể dục có thể làm tăng nhu cầu glucose của cơ thể. Nếu không ăn đủ thức ăn trước hoặc sau khi tập thể dục, lượng đường trong máu có thể giảm xuống quá thấp.
• Sử dụng rượu bia: Rượu bia có thể làm giảm lượng đường trong máu.
• Bệnh lý gan: Gan đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì đường huyết bằng cách điều chỉnh nồng độ đường trong máu. Một số bệnh lý gan như viêm gan mãn tính, xơ gan, viêm gan cấp tính, và suy gan có thể ảnh hưởng đến khả năng gan thực hiện chức năng này. Khi gan không hoạt động đúng cách, có thể dẫn đến giảm khả năng chuyển đổi và lưu trữ đường trong cơ thể, dẫn đến hạ đường huyết.
• Bệnh lý thận: Thận có nhiệm vụ loại bỏ chất thải và điều chỉnh cân bằng nước và điện giữa các cơ quan. Một số bệnh lý thận như suy thận, suy thận mạn tính, và hội chứng thận đáp ứng kém có thể gây ra tình trạng giảm khả năng thận điều chỉnh đường huyết. Khi điều này xảy ra, có thể dẫn đến tăng mức đường huyết hoặc hạ đường huyết.
• U tuyến tụy (Insulinoma): Khi một người có bị u tuyến tụy, tuyến tụy sản xuất insulin không kiểm soát, dẫn đến mức đường huyết giảm đột ngột và mạnh mẽ sau khi ăn một bữa ăn.
• Nhiễm trùng: không phải tất cả các trường hợp nhiễm trùng đều dẫn đến hạ đường huyết. Mức độ ảnh hưởng đến đường huyết có thể thay đổi tùy thuộc vào loại nhiễm trùng, cơ địa của người bệnh và nhiều yếu tố khác.

3. Triệu chứng hạ đường huyết

Hạ đường huyết là một vấn đề nghiêm trọng và cần được xử lý ngay lập tức. Dưới đây là một số triệu chứng thường gặp khi bạn bị hạ đường huyết:

• Cảm giác đói: Một trong những triệu chứng đầu tiên của hạ đường huyết là cảm giác đói mặc dù bạn đã ăn gần đây.
• Chói loà, mệt mỏi: Mắt bắt đầu chói, bạn có thể cảm thấy mệt mỏi, yếu đuối hoặc mất năng lượng.
• Run tay chân: Bạn có thể cảm thấy run tay chân, nhức mỏi, thậm chí là co cơ.
• Loạn nhịp tim: Trái tim đập nhanh hoặc bất thường, bạn có thể cảm nhận nhịp tim không đều.
• Cảm giác lo lắng, căng thẳng: Hạ đường huyết có thể gây ra tình trạng cảm xúc không ổn định, bạn có thể cảm thấy lo lắng, căng thẳng hoặc kích thích quá mức.
• Chói mặt, đau đầu: Mặt có thể trở nên bắt đầu chói hoặc đau đầu.
• Cảm giác buồn ngủ: Bạn có thể cảm thấy buồn ngủ hoặc mất tập trung.
• Vận động không ổn định: Có thể xuất hiện khó khăn trong việc di chuyển, cử động không ổn định, khó duy trì thăng bằng.
• Thay đổi tâm trạng: Thay đổi tâm trạng như tức giận, dễ cáu gắt, hoặc cảm giác mất kiểm soát.
• Hôn mê: Trong trường hợp nặng, hạ đường huyết có thể dẫn đến mất ý thức, hôn mê.

Triệu chứng hạ đường huyết thường xuất hiện nhanh chóng trong vòng vài phút hoặc vài giờ. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng hạ đường huyết, các triệu chứng có thể nhẹ hoặc nặng.

Nếu bạn nghi ngờ mình bị hạ đường huyết, hãy thử ăn một ít thức ăn có đường, chẳng hạn như một viên kẹo hoặc uống một cốc nước có đường để tăng mức đường huyết. Tuy nhiên, nếu tình trạng không được cải thiện sau vài phút hoặc bạn đang trong tình trạng nặng, bạn nên tìm kiếm sự giúp đỡ y tế ngay lập tức.

3. Hậu quả hạ đường huyết

Nếu không được xử lý kịp thời, hạ đường huyết có thể gây ra nhiều hậu quả khác nhau cho sức khỏe, thậm chí tử vong. Một số hậu quả của hạ đường huyết bao gồm:

• Co giật: Co giật là một dấu hiệu nghiêm trọng của hạ đường huyết. Nếu không được điều trị, co giật có thể dẫn đến hôn mê.
• Hôn mê: Hôn mê là một tình trạng nghiêm trọng khi người bệnh mất ý thức và không thể phản ứng với các kích thích bên ngoài. Nếu không được cấp cứu kịp thời, hôn mê có thể dẫn đến tử vong.
• Đột quỵ: Hạ đường huyết có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ ở những người mắc bệnh tiểu đường.
• Tổn thương não: Hạ đường huyết nghiêm trọng có thể gây tổn thương não, dẫn đến các vấn đề về nhận thức và trí nhớ.
• Tử vong: Hạ đường huyết nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong.

Vì vậy, quản lý đường huyết và duy trì mức đường huyết ổn định là rất quan trọng để tránh các hậu quả tiêu cực cho sức khỏe. Bạn có thể kiểm soát đường huyết bằng cách duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, kiểm soát cân nặng và thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ, tuân thủ các hướng dẫn điều trị của bác sĩ.

4. Cách xử lý hạ đường huyết

Nếu không được xử lý kịp thời, hạ đường huyết có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng, thậm chí tử vong. Dưới đây là cách xử lý hạ đường huyết:

☰ MỤC LỤC [Ẩn]

• – Nếu bạn đang tỉnh táo và tỉnh táo
• – Nếu người bị hạ đường huyết đang bất tỉnh hoặc hôn mê
• – Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng
• – Kiểm soát lượng đường trong máu
• – Tập thể dục thường xuyên
• – Cẩn thận với rượu
• – Luôn mang theo đồ ăn ngọt

– Nếu bạn đang tỉnh táo và tỉnh táo

• Ăn hoặc uống các thực phẩm chứa nhiều carbohydrate, chẳng hạn như:
• Kẹo
• Đường
• Nước ngọt
• Sữa
• Trái cây
• Ngũ cốc
• Sau khi ăn hoặc uống, kiểm tra lại lượng đường trong máu sau 15 phút. Nếu đường huyết vẫn thấp, cần bổ sung thêm đường hoặc gọi cấp cứu.

– Nếu người bị hạ đường huyết đang bất tỉnh hoặc hôn mê

• Gọi cấp cứu ngay lập tức.
• Trong khi chờ đợi, hãy cho người bệnh uống hoặc tiêm glucagon (một loại thuốc giúp tăng đường huyết).

Nếu bạn bị hạ đường huyết thường xuyên, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cách phòng ngừa và xử lý phù hợp.

5. Cách phòng ngừa hạ đường huyết

Có nhiều cách để phòng ngừa hạ đường huyết, bao gồm:

– Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng

• Chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng giúp cung cấp đủ carbohydrate, protein và chất béo cho cơ thể. Carbohydrate là nguồn năng lượng chính của cơ thể, vì vậy việc ăn đủ carbohydrate trong các bữa ăn và bữa phụ giúp ngăn ngừa hạ đường huyết.
• Nên ăn các loại thực phẩm giàu carbohydrate phức tạp, chẳng hạn như ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau quả. Các loại thực phẩm này được cơ thể tiêu hóa chậm hơn và giúp duy trì lượng đường trong máu ổn định.

– Kiểm soát lượng đường trong máu

• Nếu bạn bị tiểu đường, việc kiểm soát lượng đường trong máu là rất quan trọng để ngăn ngừa hạ đường huyết. Bạn nên kiểm tra đường huyết thường xuyên, đặc biệt là trước và sau khi ăn, khi tập thể dục và khi có dấu hiệu hạ đường huyết.
• Nếu bạn đang dùng thuốc điều trị tiểu đường, hãy trao đổi với bác sĩ về cách sử dụng thuốc an toàn để tránh hạ đường huyết.

– Tập thể dục thường xuyên

• Tập thể dục giúp kiểm soát lượng đường trong máu, giảm cân và cải thiện sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, bạn nên tập thể dục thường xuyên và ăn đủ carbohydrate trước khi tập thể dục để ngăn ngừa hạ đường huyết.

– Cẩn thận với rượu

• Rượu có thể làm giảm lượng đường trong máu. Bạn nên uống rượu với thức ăn và tránh uống rượu khi đang dùng thuốc điều trị tiểu đường.

– Luôn mang theo đồ ăn ngọt

• Nếu bạn bị tiểu đường, hãy luôn mang theo đồ ăn ngọt bên mình để sử dụng khi có dấu hiệu hạ đường huyết. Đồ ăn ngọt có thể giúp tăng lượng đường trong máu nhanh chóng.

6. Lời kết

Hạ đường huyết và tăng đường huyết đều là những bệnh lý nguy hiểm, có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng nếu không được kiểm soát tốt. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, hạ đường huyết thường nguy hiểm hơn tăng đường huyết, vì hạd dường huyết có thể xảy ra đột ngột và nhanh chóng. Hạ đường huyết có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng, thậm chí tử vong trong vòng vài phút nếu không được xử trí kịp thời.

Do đó việc phòng ngừa và xử lý hạ đường huyết kịp thời là rất quan trọng. Nếu bạn là người mắc bệnh tiểu đường, hãy thường xuyên kiểm tra đường huyết và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để duy trì mức đường huyết ổn định.

Tổng đài Y khoa © 

Nguồn: Hạ đường huyết - Nguyên nhân, triệu chứng và hậu quả (tongdaiykhoa.com)